Tajemnicza choroba
Osobowość mnoga znana również pod nazwą dysocjacyjne zaburzenie osobowości (ang. dissociative identity disorder) lub osobowość mnoga to termin, który budzi wiele kontrowersji. Część naukowców potwierdza istnienie takiego zaburzenia, inni poddają to w wątpliwość. Choroba ta – ze względu na swoją tajemniczość często była wykorzystywana w literaturze i filmie. Autorzy horrorów „obdarowywali” nią bohaterów, którzy mieli budzić szczególny strach i przerażenie.
Pierwsze poważne potraktowanie możliwości wystąpienia kilku osobowości w jednym ciele wiąże się z postacią Billy’ego Milligana. W latach 70 tych XX wieku został on oskarżony o popełnienie gwałtu i napadu z bronią w ręku. W trakcie procesu okazało się że Billy nie pamięta wielu sytuacji ze swojego życia i wyraźnie cierpi na zaburzenia psychiczne. Jego lekarz, psychiatra Keyes, wykazał istnienie u Billy’ego aż 24 osobowości.
Do tej pory w historii psychiatrii zanotowano około 200 przypadków wystąpienia osobowości wielorakiej. To niezwykle ciekawe pod względem naukowym zaburzenie nie jest jeszcze dobrze zbadane. Przez długi czas, osoby mające w sobie kilka osobowości nie były w ogóle diagnozowane. Chorobę tę najczęściej mylono ze schizofrenią lub opętaniem. Teraz jednak diagnoza jest już możliwa. Pacjenci cierpiący na dysocjacyjne zaburzenie osobowości są obejmowani opieką psychiatry, psychologa i psychoterapeuty.
Źródło choroby w dzieciństwie
Zakłada się, że rozszczepienie osobowości ma źródło w głębokim urazie wczesnodziecięcym. Pacjenci najczęściej doświadczali wieloletniej przemocy w rodzinie, często byli molestowani. Sposobem radzenia sobie dziecka, jest zepchnięcie do nieświadomości uczuć i zachowań, z których z czasem powstają alternatywne osobowości. Może ich być od kilku aż do ponad dwudziestu. Poszczególne osobowości mogą wiedzieć o swoim istnieniu, choć osobowość podstawowa najczęściej nie wie nic o swoich „towarzyszach”.
Objawy choroby
Objawy osobowości wielorakiej są dość specyficzne, gdyż u tej samej osoby występuje kilka osobowości, które bardzo różnią się między sobą. Mogą różnić się wspomnieniami, wiekiem, płcią, orientacją seksualną, wiedzą, umiejętnościami, kompetencjami, talentami. Może zdarzyć się że jedna z postaci wykazuje wyjątkowy talent malarski, druga jest programistą, a trzecia mówi biegle w obcym języku. Nie wiadomo, skąd biorą się ujawniane przez poszczególne osobowości umiejętności. Co ciekawe, różnice dotyczą także cech somatycznych – alergii, ciśnienia krwi, pracy fal mózgowych. Pod tym względem osobowość wieloraka jest fascynującym i niezwykłym sposobem funkcjonowania człowieka.
Czy osobowość wieloraką można wyleczyć?
Leczenie dysocjacyjnych zaburzeń osobowości jest trudne. Główną rolę odgrywa w nim psychoterapia. Często jest wspomagana farmakoterapią. W trakcie długiej pracy terapeutycznej pacjent dociera do odległych wspomnień, poznaje siebie, powoli integruje poszczególne osobowości i buduje swoją tożsamość.
Nasi terapeuci
Terapeuci z Gabinetów Rozwoju, którzy specjalizują się w problemach przedstawionych w tym artykule: